- Proszę powiedzieć młodej Ameryce, że młode Niemcy się przebudziły - te słowa powiedział Gregorowi Ziemerowi trzydziestoletni nauczyciel w berlińskiej szkole dla chłopców na początku 1939 roku. Ubrany w kompletny mundur SA, z wpiętą w klapę odznaką Nazistowskiego Związku Nauczycieli “miał surowe, wręcz zawzięcie zaciśnięte usta”. Jego uczniowie, chłopcy w wieku od dziesięciu do czternastu lat, byli członkami Jungvolk, która wychowywała ich do bycia posłusznymi i oddanymi żołnierzami Hitlera. Ale nazistowski system, o czym obszernie i ciekawie pisze amerykański edukator i reporter,...

Atwood w tym świetnym zbiorze wykładów o literaturze mówi wiele na temat świata, wlasnego pochodzenia, pierwszych krokach w literaturę. Ale mówi też wiele o roli pisarki w zmieniającym się świecie.

---

“Wady związane z byciem kobietą trudniącą się pisaniem - przede wszystkim pisaniem wierszy - dobrze znałam, zanim jeszcze dołączyła do ich grona”. Margaret Atwood, jedna z najbardziej znanych na świecie pisarek w pasjonującej książce “O pisaniu” (tłum. Agnieszka Pokojska) opowiada o losie pisarza (a raczej o losie pisarki), mitach związanych z tworzeniem i pisarskich udrękach. (...)

Atwood jest...

Astrid Lindgren z pewnością wierzyła w cnoty niewieście. Zaliczała do nich upór, umiejętność buntu i walkę o swoje. Ale też empatię i czułość wobec słabszych. Dlatego jej książki są evergreenami czytanymi przez kolejne pokolenia. Biografia pisarki okazuje się odbijać w jej twórczości, a Jens Andersen bez hagiograficznych zapędów pokazuje w “Żyje się tylko dziś”, że była kobietą wyjątkową. W 1924 roku Astrid Lindgren, wtedy jeszcze Ericsson ścięła włosy. Fryzura “na chłopczycę” stawała się modna, ale nie tylko o modę tu chodziło. Pewnie jeszcze dzisiaj w niektórych konserwatywnych domach...

Fabularyzowana biografia, szczególnie pisana w pierwszej osobie to gatunek literacki, którego zazwyczaj się wystrzegam.

Rzadko zdarzają się dzieła, w których postaci historyczne ustami autora potrafią ciekawie opowiedzieć swoje życie. I choć na okładce “Małej” znaleźć można informację, że poleca ją Olga Tokarczuk, a w innym miejscu pozytywnie o książce Edwarda Careya pisała Magdalena Grzebałkowska, to wciąż pozostawałem sceptycznie nastawiony wobec lektury.

I tak książka przeleżała prawie rok na stosiku zatytułowanym “chciałbym, ale się boję”. I oto któregoś wieczoru zapragnąłem poznać Madame...

Dzięki nominacji do Nike wróciłem do "Kajś" Zbigniewa Rokity i napisałem kilka refleksji na temat tej książki, która powinna być lekturą obowiązkową. Polecam się. TU CZYTAJ

Dzisiaj piszę o wojennych wspomnieniach Sigrid Undset, które czyta się ze sporą przyjemnością mimo trudnego tematu. Pisarka opisuje swoją ucieczkę do Stanów, do których wiodła ją droga przez Sowiety.

“Czternaście dni w Rosji” to najciekawsza część tej książki, napisana z ironią, zajadłością, wspaniały literacko opis kraju, który - w porównaniu do Norwegii - wydaje się pisarce tkwić wciąż w średniowieczu. Mężczyźni “policzki mieli brudnosine, brudnożółte lub brudnorude”, ulice “są pełne dziur u wybojów”, a tramwaje “tańczą i podskakują na falujących szynach”. Rosja, zdaniem Undset, “zbudowana...

Najlepiej sprzedająca się książka we Francji w 2019 roku, wspaniały esej o świecie nieludzkim i opowieść o utracie. Poetycka, mądra, czuła wyprawa nie dająca łatwych pocieszeń. Wyprawa z Tessonem do Tybetu w poszukiwaniu pantery śnieżnej to jedna z najlepszych wypraw, jakie możecie sobie zaplanować na te wakacje.

(...)

Sylvain Tesson, z wykształcenia geograf, jest jednym z najsłynniejszych francuskich podróżników. Łączy w sobie typową dla medialnych globtroterów pasję do przełamywania granic z czymś już mniej popularnym - czułą i mądrą refleksją nad obecnością człowieka w świecie nieludzkim....

Co takiego ma w sobie czeska literatura, czego nie znajdziemy w utworach spod polskiego pióra? A jak zaczęła się przygoda Mariusza Szczygła z czeską prozą? Wojciech Szot rozmawia z Mariuszem Szczygłem o czeskich pisarzach w Polsce, polskich w Czechach, a także o „kryminalistach” oraz „kryminalistkach”.

Dzisiaj mam dla Was krótką rozmowę z Mariuszem Szczygłem, o tym co ma w sobie czeska literatura. Polecamy się lekturze

Anatol Girs był zapalonym bibliofilem, drukarzem, wydawcą i typografem. Był Polakiem o szwedzkich korzeniach, a urodził się na Krymie na początku XX wieku. “Żydzi uważali mnie za antysemitę, endecy za Żyda albo masona” - mawiał. W 1938 roku założył własne wydawnictwo - Oficynę Warszawską. Poza pojedynczymi pocztówkami Girsowi nie udało się opublikować żadnej książki przed wojną, zapewne firma wciąż pracowała na zleceniach przygotowując skład i druk książek dla większych wydawców. Z bycia wydawcą się jednak nie wyrasta i tuż po wojnie, w Monachium, Girs wydaje zbiór wspomnień obozowych...

Wojciech Szot: „Wojenka”, Twoja nowa książka zaczyna się od informacji, która może być dla wielu czytelników i czytelniczek szokująca. Rok szkolny w Polsce w 1939 roku nie rozpoczynał się pierwszego września.

Magdalena Grzebałkowska: Dla mnie to było też zaskoczenie. Wpadłam na to dopiero kończąc pisać książkę, gdy sprawdzałam historię jednego z bohaterów, który opowiadał mi jak pierwszego września stał w sieni w ubranku z tornistrem, gdy nagle z radia w kuchni popłynęła informacja, że rozpoczęcie roku zostaje odwołane, bo wybuchła wojna. Chciałam znaleźć taką depeszę radiową. I nagle nie...