Gazeta Wyborcza, Jacek Malczewski, Jan Matejko, Henryk Siemiradzki, aukcje sztuki
[GAZETA WYBORCZA] "Matejko vs Malczewski. Oto najdroższe dzieła sztuki w Polsce"
Ponad 22 miliony złotych za "Rzeczywistość" Jacka Malczewskiego to nowy polski rekord aukcyjny. Jeszcze 25 lat temu nikt by o tym nie pomyślał. Wtedy, żeby pobić rekord, wystarczyło mieć w portfelu "zaledwie" 2 miliony złotych na drobne, aukcyjne wydatki.
Za tyle bowiem - w 2000 roku - sprzedano "Rozbitka" Henryka Siemiradzkiego. Kto pobił Siemiradzkiego? Jakie dzieła osiągnęły rekordowe stawki na aukcjach dzieł sztuki? Kogo doceniają kolekcjonerzy i inwestorzy?
***
Polski rynek aukcji dzieł sztuki rozwijał się bardzo powoli. Pierwszy prywatny dom aukcyjny, Unicum, powstał w 1988 roku w Warszawie. Był pierwszą, niezwiązaną z państwem, firmą regularnie organizującą publiczne aukcje sztuki w powojennej historii Polski.
Po zmianie ustrojowej dołączyły do niego innego firmy - w 1990 roku działalność rozpoczęły Agra-Art i Polswiss Art. W tym samym roku Ministerstwo Kultury zdecydowało o podziale Desy, państwowej sieci antykwariatów. W wyniku połączenia warszawskiej Desy i Unicum, w 1991 roku powstała Desa Unicum. To tu na aukcji "Jacek Malczewski i jego epoka" sprzedana została "Rzeczywistość".
***
Mam dla Was historię polskiego rekordu aukcyjnego, ale też opowieść o najdroższych obrazach. Są zdjęcia. Miłej lektury.
Podkarpackie sady
17.06.2025 10:13
Zaskakujące, jak zmienia się wartość sztuki w Polsce — 22 miliony za obraz Malczewskiego to już nie tylko rekord, ale symbol przemian na rynku dzieł. Fajnie, że porównujecie „Rzeczywistość” z klasykami Matejki czy Siemiradzkiego — dzięki temu łatwiej uchwycić skalę tych kwot. Chociaż faktycznie licytacje przyciągają uwagę wielkich nazwisk, to dobrze, że tekst pokazuje też, skąd się bierze taka cena — nie tylko z rozgłosu, ale z historii, kontekstu artystycznego i roli dzieła w kulturze.