Jeśli jeszcze nie znacie Colma Tóibína, to mam nadzieję, że nadrobicie to zaniechanie jak najszybciej, byśmy wspólnie mogli podzielać fascynację jednym z najważniejszych współczesnych pisarzy. Okazją do tego jest „Czarodziej” Tóibína - beletryzowana biografia innego wybitnego pisarza, Thomasa Manna.

Mann to miał życie!

Urodził się w kraju rządzonym przez cesarza, przeżył dwie wojny światowe, dostał Nobla i zmarł w Szwajcarii jako powszechnie podziwiany twórca. I choć można by tego pewnie dokonać mając niezbyt rozbudowane życie osobiste, to nie jest przypadek Manna. Życia osobistego miał aż...

Może i jest Édouard Louis jednym z najciekawszych młodych autorów, twórcą który nie mając jeszcze lat trzydziestu napisał dzieła komentowane i wydawane w wielu krajach, ale jest też pisarzem, który z książki na książkę coraz bardziej mnie rozczarowuje. Po “Kto zabił mojego ojca”, niezbyt obszernej książce w której opowiadał życie - jak wskazuje tytuł - swojego ojca, tworząc przy tej okazji manifest polityczny, w “Zmaganiach i metamorfozach kobiety” (obie książki przełożyła Joanna Polachowska) zajął się matką i swoją relacją z nią. Są tu momenty wstrząsające, ale całość tej niewielkiej...

Wychodzę z biblioteki. Zaglądam do wiadomości. - “Unicestwianie” się unicestwiło - donosi moja gazeta. A “autobus wolno stał w korku i niepoprawnym związku frazeologicznym”, jak pisał Ignacy Karpowicz. Droga mija szybko, bo głowę mam zajętą opowiadaniem sobie przygód “Unicestwiania”, które może właśnie dzieją się w mojej patodeweloperce AD 1960. Książka dotarła przed kilkoma dniami, leżała spokojnie i grzecznie. Od powieści, których nie chce mi się czytać, nie wymagam wiele. Byle się w oczy nie rzucały. Niech nie podskakują za bardzo, bo inaczej wylądują w piwnicy. Tam już tylko płacz...

Powieść o ostatniej dekadzie "ołowianego, chorego i ledwie dyszącego stulecia". Byłaby to też powieść wybitna, gdyby nie przymiotniki. Ostatnie dni w moim życiu przypominają czasy pandemicznej kwarantanny, gdy zamykano parki, a miejskie siłownie oplatano taśmami przypominającymi, że zbrodnią jest dbanie o siebie w czasie zarazy. Tym razem jednak muszę zadbać o jako taki dobrostan czworonożnego futra, przy okazji pilnując, by plastikowym kloszem nie skuwał tynków ze ścian. To dobry moment na lektury o ponadnormatywnej objętości, a do takich przyzwyczaiła nas pisząca po niemiecku,...

Gdy Gurnah dostał Nobla w redakcji GW losowaliśmy po jednej jego książce do lektury. I tak przeczytałem debiutancką powieść Noblisty, "Memory of Departure" i nieszczególnie mi się spodobała. Co innego "Powróceni" (tłum. Krzysztof Majer), ostatnia książka pochodzącego z Zanzibaru pisarza. To jest bardzo wciągająca lektura i niezwykle ciekawa historia. Czytelnik dostaje w “Powróconych” zarówno dickensowską opowieść, jak i przypomnienie zapomnianej historii kolonializmu w Afryce. Szczególną uwagę zwraca na los askarysów, żołnierzy kolonialnych, którzy rekrutowani byli z miejscowej...

Zgodnie z moimi przewidywaniami tegoroczny Booker powędrował do Shehana Karunatilaka, lankijskiego pisarza za powieść "The Seven Moons of Maali Almeida". Odnosząc się do inflacji i kryzysu gospodarczego w Sri Lance pisarz spytał, czy może odebrać nagrodę w kryptowalucie. Na gali były: Elif Shafak (świetna mowa!), królowa Kamilla (świetna w całości, nie mówiła), Dua Lipa (mówiła o tym, że czytała Kadare w młodości) i autorzy. W tym roku Bookera BBC zepchnęła do lajwa w necie i BBC4, bo polityka okazała się ważniejsza, co wypomniano podczas gali. Więcej ciekawostek, choć w innym stylu -...

Pod tą nijaką okładką, która równie dobrze może zapowiadać miałką powieść obyczajową, kryminał z wątkiem społecznym, czy inną taśmową produkcję literacką, kryje się niezwykle wciągająca, doskonale napisana opowieść o losach pracowników wysypiska śmieci znajdującego się pod dużym koreańskim miastem. Wytrzeszcz - bo takie przezwisko przylgnęło do głównego bohatera książki Hwang Song-Yonga - ma trzynaście lat, “zaliczył podstawówkę tylko do pierwszego semestru piątej klasy”, po czym poszedł do pracy na targu w sklepie z ubraniami. Matka chłopca również prowadziła kram na targu, dzięki czemu...

"Pisze mięsem" - zdanie zapisane przez Grażynę Plebanek doskonale określa jaką literaturę znajdziecie w "Latach" Annie Ernaux (tłum. Magdalena Budzińska i Krzysztof Jarosz). Ernaux została 119. laureatką Literackiej Nagrody Nobla. Francuska pisarka została nagrodzona "za odwagę i chirurgiczną precyzję, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci". Choć francuska literatura jest najczęściej nagradzaną Noblami literaturą na świecie, Ernaux jest pierwszą kobietą z tego kraju wyróżnioną przez szwedzkich akademików. To już Polska ma więcej Noblistek. O...

Nobel dla Annie Ernaux nie otwiera nowych przestrzeni w literaturze, ale zwraca uwagę na osobę, której twórczość w niezwykły wręcz sposób wpłynęła na współczesną prozę, jak i socjologię. Ernaux odsłaniając własny wstyd, własną biografię, uprawomocniła takie opowiadanie o społeczeństwie, w którym autobiograficzne doświadczenie jest równie ważne, jak nie ważniejsze, od dokumentów i wydarzeń tradycyjnie uznawanych za "historyczne". Moja "ja" to też "Historia" - zdaje się mówić Ernaux. Tegoroczna noblistka w swoich książkach - mimo często pierwszoosobowej narracji - pisze kolektywną...

Jutro dowiemy się komu szwedzcy akademicy zburzą poranne picie kawy, a może wieczorne polegiwanie na sofie. Czekając na ten moment chciałbym przypomnieć wam o “Żywotach zwierząt” J. M. Coetzeego, które w nowym przekładzie Jacka Dehnela, w otoczeniu kilku innych tekstów i okraszone piękną okładką Doroty Piechocińskiej niedawno dotarły na półki księgarń. “Żywoty…” to dwa wykłady Coetzeego wygłoszone na Uniwersytecie Princeton w 1996 roku. W obu autor zabawił się z osobami słuchającymi zastosowaniem metafikcji - oto zamiast słynnego pisarza, na temat ludzko-zwierzęcych stosunków wypowiada...