- W Stanach pytają mnie o polskich studentów. Uważam, że są bardziej kreatywni, Polska kształci rebeliantów - mówi Ewa Domańska, profesor nauk humanistycznych związana z UAM i profesor wizytująca na Stanford University. Domańska zajmuje się m.in. metodologią, teorią i historią historiografii, a także nowymi tendencjami w badaniach humanistycznych. Ale zanim o teorii, czas na praktykę. *** Wojciech Szot: Czego historyk może się nauczyć w domu pogrzebowym? Prof. Ewa Domańska: Przekroczenia kulturowo-społecznej refleksji nad śmiercią w stronę jej biologicznej materialności,...

On - członek elitarnej jednostki bojowej AK. Ona - córka znanego malarza. Ich ślub do kościoła św. Alaksandra na placu Trzech Krzyzy przyciągnął żołnierzy podziemia. I gestapo. W ręce Niemców wpadła para młoda i ponad 50 konspiratorów. Kto zdradził? *** Pan młody - nazywał się Mieczysław Uniejewski, pseudonim "Marynarz" - był porucznikiem Marynarki Wojennej, podczas kampanii wrześniowej służył na ORP „Gryf", był wśród obrońców Helu. Po kapitulacji trafił do oflagu w Woldenbergu, z którego uciekł, i w 1942 roku przedostał się do Warszawy. Od razu zaangażował się w walkę...

Fornalską zastąpiła Wrzosowa, Buczek musiał ustąpić Strażackiej, a Świerczewski Sienkiewiczowi. Jednak Karol Marks trzymał się mocno. W mojej rodzinnej miejscowości jedna z ostatnich w Polsce ulic autora "Kapitału" długi czas krzyżowała się z placem Odrodzenia, który to płynnie - bo bardziej niż placem, był zbiorem parkingów i rozjazdów - przechodził w plac Jana Pawła II. Marks łączący Kasprzaka z Odrodzeniem to trudny bohater. Niemiec, Żyd, okropny mądrala, którego tezy z jednej strony dawały milionom ludzi nadzieje na zmianę, a z drugiej - tych samych ludzi uwięziły w zbrodniczych...

Nie ma lepszego towarzysza na obłąkańcze czasy niż "Rękopis znaleziony w Saragossie" Wojciecha Hasa, piszę w miejscu pracy.

Choć o filmach nie piszę, to gdy redaktor M. powiedział, że chciałby tekst na 60 rocznicę premiery "Rękopisu...", zaświeciły mi się oczka. Bo to jedno z najdziwniejszych dzieł w historii kina. Owiane legendami i opowieściami, które mogą wręcz odstręczać od jego obejrzenia.

7 powodów, dla których warto obejrzeć film Hasa? Pewnie i sto by się znalazło. Jakie były Wasze powody? Po jakie argumenty byście sięgnęli, żeby zachęcić do jego obejrzenia? A może ktoś chce odradzić? Pogadajmy...

- W związku z kłopotliwą sytuacją w bieżącym roku i z większymi wydatkami rodzice szykują mi zarobki, bo szczególnie na przednówku brakuje podstawowych artykułów żywnościowych, jak chleb i kartofle. Wynajmują mnie ludzie we wsi do odpasania tak zwanej kolejki przy ogólnowiejskiej trzodzie bydła, pasanego przez pastucha wynajętego na cały okres letniego pasania, a pomoc stanowi dwóch pomocników - tak rok 1908 zapamiętał Michał Więcko, kronikarz wsi Pomygacze. *** - Jest też zupełnie niezwykła "Kronika wsi Pomygacze" Michała Więcki… - opowiada mi dzisiaj Paweł Rodak, profesor z...

- Bo wam szło tylko o niepodległość - z rozgoryczeniem mówi jeden z bohaterów "Romansu Teresy Hennert" Zofii Nałkowskiej, powieści napisanej ledwie pięć lat po "odzyskaniu ukochanego śmietnika", jak stwierdził inny pisarz, Kaden-Bandrowski. Przed kilkoma miesiącami postanowiłem przeczytać kilka powieści, w których pisarze i pisarki niemal "na gorąco" rozliczali się z tą nową Polską. Przeczytałem "Pokolenie Marka Świdy" Andrzeja Struga, "Romans..." Nałkowskiej, "Łuk" Kadena-Bandrowskiego ale też mniej znaną "Fortunę kasjera Śpiewankiewicza". I wróciłem do "Przedwiośnia"...

Od ponad dekady Waldemar Stopczyński, nauczyciel z Wejherowa, domaga się korekty utrwalonej w podręcznikach, wspomnieniach, filmie Jerzego Passendorfera „Zamach" (1959), a także we współczesnych nam publikacjach wersji wydarzeń, do których doszło 1 lutego 1944 roku podczas słynnego zamachu na "kata Warszawy" SS-brigadeführera Franza Kutscherę. W akcji przeprowadzonej przez oddział Armii Krajowej do zadań specjalnych „Pegaz" zginęło czterech bojowców. Część winy za te ofiary spadła po wojnie na Stanisława Huskowskiego „Alego", uczestnika akcji i zastępcę jego dowódcy.

Stopczyński twierdzi, że...

b.p. Zylberberg Becalel Mosze kierownik straży kibucu Ichud w Dzierżoniowie padł od kuli skrytobójczej na posterunku 26 IX 1946 *** Pogrzeb Becalela Zylberberga był uroczysty. Gazeta „Nowe Życie. Trybuna Wojewódzkiego Komitetu Żydowskiego" 20 października donosiła, że za trumną szła wdowa po Becalelu, z którą ożenił się ledwie trzy miesiące wcześniej. Przed konduktem kroczyło 50 delegacji z wieńcami. A nad mogiłą przemawiali „przewodniczący Komitetu Żydowskiego w Dzierżoniowie ob. Orlin, przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej ob. Michalak, wicestarosta powiatu Rychbaskiego ob....

We wrześniu 1747 r. Hieronim Florian Radziwiłł nakazał swoim pracownikom sprowadzić z Rygi „Murzynków 24 lub 30, Murzynek też ze dwadzieścia". „Kalek nie przyjmuję". Deklarował, że za dzieci zmarłe w transporcie zapłaci „pół co za zdrowych lub ćwierć".

Po co właścicielowi Białej, jednemu z najbogatszych ludzi w Rzeczypospolitej, 50 czarnych dzieci? „Młodzież zaś dlatego mieć chcę, bym onych do różnego mógł aplikować rzemiosła na osadzenie potem niemi słobody jakiej lub przedmieścia, którego tu w Białej". (...) Czyżby Radziwiłł szukał taniej siły roboczej? Na podstawie pozostawionych przez...

Dzisiaj mamy dla Was coś specjalnego! Debiutuję w dodatku historycznym GW, "Ale historia" i debiutuję w tandemie z językoznawcą Mateuszem Adamczykiem! Zadaliśmy w naszym artykule kilka pytań. - Czy "przed wojną" panował w Polsce feminatywny raj? - Czego chciały przedwojenne feministki? Doktor Chwalibóg czy doktorki Chwalibożanki? - Czy PRL zniszczył nam feminatywy? - Co jest w języku "naturalne"? - Czy w Polsce wszystko musi znajdować „poparcie naszych przodków", by stało się powszechnie uznawaną normą?

Z językoznawcą, Mateuszem Adamczykiem napisaliśmy artykuł, w którym stawiamy...